Veel bedrijven en instellingen in Nederland doen er alles aan om de continuïteit van hun bedrijfsvoering te waarborgen. Een veilige werkomgeving voor hun werknemers is hierbij een eerste vereiste.
Om bij eventuele incidenten iedereen in veiligheid te brengen, de schade te beperken en/of het incident te bestrijden maakt een groot aantal bedrijven gebruik van een bedrijfsnoodorganisatie (bno). Een bno is de fysieke veiligheidsorganisatie op maat van een bedrijf of instelling. Afhankelijk van de risico’s van het bedrijf of de instelling kan de bno uit één of meer van de volgende onderdelen bestaan: bedrijfshulpverlening (BHV), First Responders bno of bedrijfsbrandweer.
Van een bedrijfsbrandweer is formeel alleen sprake bij een aanwijzing daartoe door de veiligheidsregio. Niet-aangewezen bedrijfsbrandweren vallen formeel onder de door de Arbowet aangestuurde BHV-organisatie. De Arbowet stelt dat First Responders bno verplicht zijn tot het volgen van een opleiding. In artikel 5 (RI&E) van de Arbowet wordt aangegeven hoe werkgevers de risico’s (met gevaarlijke stoffen) moeten inventariseren en welke maatregelen ze nemen (een plan van aanpak).
In artikel 8 (Voorlichting en onderricht) wordt geëist dat werknemers goed geëquipeerd, geïnstrueerd, opgeleid en geoefend zijn. Dit geldt dus ook voor optreden met gevaarlijke stoffen en ongewilde gebeurtenissen. Het uitgangspunt is dat de te volgen opleiding moet worden gebaseerd op de installatiescenario’s en incidentscenario’s van het bedrijf. Het gaat dus om maatwerk. Hetzelfde geldt voor First Responders bno.
Het First Responder bno systeem is ontwikkeld door NIBHV in samenwerking met het Instituut voor Fysieke Veiligheid(IFV), de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) en de Stichting Calamiteitenbeheersing in Bedrijven en Organisaties (Stichting CABO). Dit resulteert in een opleidingsaanbod dat uit diverse modulen bestaat. De Risico-, Inventarisatie- en Evaluatie (RI&E) en de daaruit voortvloeiende incidentscenario’s bepalen welke modulen First Responders bno het beste kunnen volgen. Bedrijven bepalen in samenspraak met erkende opleidingsinstituten een opleidings- en oefenplan waarmee de First Responders bno worden opgeleid en geoefend.
Module Onafhankelijke Ademluchtdrager
Een First Responder bno kan ingezet worden in omstandigheden waarbij schadelijke stoffen vrijkomen. Het werken met adembescherming voorkomt dat de FiRe bno schadelijke stoffen inademt. In deze module komen de kennis en vaardigheden aan bod die nodig is om met deze uitrusting te kunnen werken.
Module Chemicaliënpakdrager
In deze module komt aan bod hoe een FiRe bno op een veilige wijze kan optreden in een chemicaliënpak. Het is voor de eigen veiligheid van de FiRe bno van belang dat deze beschikt over de kennis en vaardigheden die nodig zijn om met deze uitrusting te kunnen werken.
Module Incidentbestrijding bij branden in een industriële omgeving
De bedrijfsnoodorganisatie vervult een belangrijke rol in het beheersen van de gevolgen van een incident in een industriële omgeving. Hiervoor zijn First Responders bno speciaal getraind en beschikt men over geschikt blus- en hulpverleningsmaterieel. Om de inzet zo effectief en veilig mogelijk te laten zijn moet de FiRe van de bedrijfsnoodorganisatie naast een goede theoretische scholing ook praktijkervaring hebben met het bestrijden van een industriële brand.
Module Optreden bij productontsnappingen
In deze module worden onderwerpen behandeld die te maken hebben met het vrijkomen van brandbare vloeistoffen, gassen en dampen en de daarmee samenhangende verschijnselen en risico’s.
Module Incidentbestrijding atmosferische tanks
Voor brand in een atmosferische tank zijn specifieke bestrijdingsmethoden noodzakelijk. In deze module worden deze technieken besproken en in de praktijk gebracht.
Module Onafhankelijke Ademluchtdrager
Om deel te kunnen nemen aan de opleiding en oefeningen van module Onafhankelijke Ademluchtdrager dient de kandidaat een bewijs van medische keuring te overleggen. Hieruit moet blijken dat de kandidaat geschikt is ademlucht te dragen.
Module Chemicaliënpakdrager
Wanneer het noodzakelijk is om de examenscenario’s met onafhankelijke ademlucht uit te voeren, geldt het certificaat ‘FiRe bno Onafhankelijke Ademluchtdrager’ als toelatingseis voor deze module.
Module Incidentbestrijding bij branden in een industriële omgeving
Wanneer het noodzakelijk is om de examenscenario’s met onafhankelijke ademlucht uit te voeren, geldt het certificaat ‘FiRe bno Onafhankelijke Ademluchtdrager’ als toelatingseis voor deze module.
Module Optreden bij productontsnappingen
Wanneer het noodzakelijk is om de examenscenario’s met onafhankelijke ademlucht uit te voeren, geldt het certificaat ‘FiRe bno Onafhankelijke Ademluchtdrager’ als toelatingseis voor deze module.
De kandidaat dient de module ‘FiRe bno Incidentbestrijding bij branden in een industriële omgeving’ te hebben behaald.
Module Incidentbestrijding atmosferische tanks
Wanneer het noodzakelijk is om de examenscenario’s met onafhankelijke ademlucht uit te voeren, geldt het certificaat ‘FiRe bno Onafhankelijke Ademluchtdrager’ als toelatingseis voor deze module.
De kandidaat dient de module ‘FiRe bno Incidentbestrijding bij branden in een industriële omgeving’ te hebben behaald.
Module Onafhankelijke Ademluchtdrager
Voor de minimale duur van de opleiding, inclusief het examen, adviseert NIBHV drie trainingsdagen (totaal 24 uur). De daadwerkelijke studiebelasting is afhankelijk van hoe het maatwerk is ingericht voor het bedrijf.
Module Chemicaliënpakdrager
Voor de minimale duur van de opleiding, inclusief het examen, adviseert NIBHV drie trainingsdagen (totaal 24 uur). De daadwerkelijke studiebelasting is afhankelijk van hoe het maatwerk is ingericht voor het bedrijf.
Module Incidentbestrijding bij branden in een industriële omgeving
De studiebelasting is afhankelijk van hoe het maatwerk is ingericht voor het bedrijf.
Module Optreden bij productontsnappingen
De studiebelasting is afhankelijk van hoe het maatwerk is ingericht voor het bedrijf.
Module Incidentbestrijding atmosferische tanks
De studiebelasting is afhankelijk van hoe het maatwerk is ingericht voor het bedrijf.
Module Onafhankelijke Ademluchtdrager
De kandidaat FiRe bno Onafhankelijke Ademluchtdrager:
- is bekend met het kader waarbinnen de First Responder bno werkzaam is
- kan zijn rol in de verschillende fasen van incidentbestrijding op een veilige en juiste wijze uitvoeren
- is bekend met de samenstelling en de werking van de verschillende soorten adembescherming en de invloed van het werken met ademlucht op de zintuigen en de ademhaling
- kan op veilige wijze met onafhankelijke adembescherming een FiRe bno taak uitvoeren
Module Chemicaliënpakdrager
De kandidaat FiRe bno Chemicaliënpakdrager:
- is bekend met het kader waarbinnen de First Responder bno werkzaam is
- kan zijn rol in de verschillende fasen van incidentbestrijding op een veilige en juiste wijze uitvoeren
- kan op veilige wijze in een chemicaliënpak een FiRe bno taak uitvoeren
Module Incidentbestrijding bij branden in een industriële omgeving
De kandidaat FiRe bno Incidentbestrijding bij branden in een industriële omgeving:
- is bekend met het kader waarbinnen de First Responder bno werkzaam is
- kan zijn rol in de verschillende fasen van incidentbestrijding op een veilige en juiste wijze uitvoeren
- is bekend met de werkwijze, de risico’s en de (mogelijke) veiligheidsvoorzieningen van het bedrijf
- is bekend met brand, de gevaren van brand, de blusprincipes in relatie tot de branddriehoek en de brandvijfhoek en de brandklassen
- kan de juiste werktechnieken en methoden toepassen met de in het bedrijf aanwezige blussystemen en/of blusmiddelen om een industriebrand te beperken, te beheersen en/of te bestrijden
Module Optreden bij productontsnappingen
De kandidaat FiRe bno Optreden bij productontsnappingen:
- is bekend met het kader waarbinnen de First Responder bno werkzaam is
- kan zijn rol in de verschillende fasen van incidentbestrijding op een veilige en juiste wijze uitvoeren
- kan de juiste werktechnieken en methoden toepassen met de in het bedrijf aanwezige middelen om een ontsnapping van een product te voorkomen, te beperken, te beheersen en/of te bestrijden
Module Incidentbestrijding atmosferische tanks
De kandidaat FiRe bno Incidentbestrijding atmosferische tanks:
- is bekend met het kader waarbinnen de First Responder bno werkzaam is
- kan zijn rol in de verschillende fasen van incidentbestrijding op een veilige en juiste wijze uitvoeren
- kan de juiste strategie en tactiek toepassen met de in het bedrijf aanwezige middelen om een brand in een atmosferische tank te beperken, te beheerden en/of te bestrijden